selvetbayraktarr@hotmail.com
Uzun, gür, kahverengi saçları, mavi kazağıyla, elleri klavyenin üzerinde çalışıyor.
Önünde nehir olan büyük ağaçlı bir parkta yürüyüş yapan kadın ve adam var. Çifte tasmalı köpekleri eşlik ediyor. Fotoğraf arkadan çekilmiş. Çift spor kıyafetli.
HAZIRLAYAN: Selvet BAYRAKTAR TOKAT

Merhabalar değerli dinleyicilerimiz ve okuyucularımız, bilim adına umut veren birçok araştırma sonucuyla sizlerleyiz.

Önce başlıklar:

Sağlıklı hayat için günde 5 bin adım atmak gerekli

Bulmaca çözüp satranç oynamak demans riskini azaltıyor

Yapay zekâ destekli beyin implantı devrim yaratabilir

Meme kanseri teşhisinde radyologlara destek olacak yapay zekâ geliştirildi

Sağlıklı hayat için günde 5 bin adım atmak gerekli

Uzun zamandır sağlıklı ve formda kalmak için günde 10 bin adım atmanın önemli olduğu söylense de yeni bir çalışma 5 bin civarında atılacak adımın da yeterli olabileceğini gösterdi.

Dünya genelinde 226 binden fazla kişi üzerinde yapılan analiz, günlük 4 bin adımın herhangi bir nedenden dolayı erken ölüm riskini azaltmaya başlamak için yeterli olacağı sonucuna ulaştı.

2 bin 300'ün üzerinde atılacak adım ise kalp ve kan damarlarına fayda sağlıyor.

4 bin adımın üzerinde 20 bin adıma kadar atılacak ilave her bin adım ise erken ölüm riskini yüzde 15 oranında azaltıyor.

Araştırmacılara göre ne kadar çok adım atılırsa, o kadar çok sağlıklı sonuç elde etmek mümkün.

Polonya'daki Lodz Tıp Üniversitesi ve ABD'deki Johns Hopkins Üniversitesi Tıp Fakültesi'nden ekipler, yürümenin faydalarının yaşadıkları yere bakılmaksızın tüm cinsiyetler ve yaş grupları için geçerli olduğu sonucuna ulaştı.

Ancak en büyük fayda 60 yaşın altındakiler arasında görüldü.

Dünya Sağlık Örgütü verilerine göre, yetersiz fiziksel aktivite her yıl 3,2 milyon ölüme neden oluyor. Bu dünya genelinde en yaygın dördüncü ölüm nedeni.

Bulmaca çözüp satranç oynamak demans riskini azaltıyor

JAMA Network Open dergisinde yayımlanan kohort araştırma, Avustralya'da 70 yaş ve üstü 10.318 yetişkin arasında yapıldı. Demans hastası olduğundan şüphelenilen bireyler, düzenli çalışma ziyaretleri yoluyla tespit edildi. Araştırmacılar ayrıca, katılımcıların sosyal ve zihinsel uyarıcı faaliyetleri ve sosyal ağları hakkında anket yaparak bilgi topladı.

Araştırmaya göre daha fazla yetişkin okuma yazma faaliyetleri ile oyun, kart veya satranç oynamak veya bulmaca çözmek ve yapboz yapmak gibi aktif zihinsel faaliyetlerde bulunmak, bunama riskinde yüzde 9,0 ila yüzde 11,0 azalma ile ilişkilendirildi. Öte yandan el işi yapmak, örgü örmek ve resim yapmak gibi yaratıcı hobiler ile okumak gibi daha pasif faaliyetler demans riskini yüzde 7 oranında azaltıyor.

Dünya Sağlık Örgütü'nün verileri, her yıl yaklaşık 10 milyon yeni vaka ile dünya genelinde 55 milyondan fazla insanın demans hastalığına yakalandığını gösterdi. Hastalık, 65 yaş ve üstü kişilerde daha yaygın olarak görülüyor. Araştırmanın başyazarı ve Monash Üniversitesi'nde doçent olan Joanne Ryan, demansı önleyecek veya erteleyecek stratejileri belirlemenin, küresel anlamda büyük öncelik olduğu görüşünde.

Ryan, "Elde ettiğimiz sonuçlar bize gösteriyor ki demans riskinin azaltılmasında, daha önce depolanmış bilgilerin aktif şekilde manipüle edilmesi, daha pasif eğlence faaliyetlerden daha büyük bir rol oynayabilir. Zihni aktif ve meşgul tutmak özellikle önemli" dedi.

Yapay zekâ destekli beyin implantı devrim yaratabilir

Yapay zekâ özellikle sağlık alanında yepyeni buluşları beraberinde getiriyor. Bu bağlamda Northwell Health’s Feinstein Biyoelektrik Tıp Enstitüsü tarafından geliştirilen bir mikroçip sayesinde göğsünden aşağısını hissedemeyen ve hareket ettiremeyen hasta hem yeniden hissetmeye hem de hareket edebilmeye başladı.

Yapay zekâ destekli olan bu beyin implantı, 2020 yılında ABD'de geçirdiği bir trafik kazası sonucu felç kalan Keith Thomas'ın tekrar hareket kabiliyeti kazanmasını sağladı.

Thomas'ın beynine bu implantı yerleştiren ekip, hem kolunu hareket ettirebilir konuma gelmesini hem de birisi ona dokunduğunda hissedebilmesini sağladı.

Bunun için önce Thomas'ın hareket etmesini sağlayan beyin bölümlerinin bir haritası çıkartıldı daha sonra ise haritadaki bölgeler kullanılarak operasyon gerçekleştirildi. Yapay zekanın kullanıldığı bu çip sayesinde Keith Thomas, elini hareket ettirmek istediğinde düşünüyor ve yapay zekâ algoritmasına bunu iletmiş oluyor, bilgisayar da bu hareketin yapılması için omurgasında yer alan el kaslarında bağlı cihazlara sinyalleri gönderiyor.

Araştırmacılar bu yaklaşımı 'düşünce güdümlü terapi' olarak adlandırıyor.

Hastanın kol gücü bu sistem sayesinde iki kattan fazla arttı. Teknoloji aynı zamanda hayatını felçle geçirmek zorunda olan kişilerin de aslında umudu oluyor.

Teknolojinin başındaki isimlerden araştırmacı Chad Bouton, "Bu, felçli bir insanda kalıcı hareket ve duyumu eski haline getirmek için ilk kez beyin, vücut ve omuriliğin elektronik olarak birbirine bağlanmasıdır.'' diyor.

Bu sistem sayesinde hareket kabiliyeti ya da hissetme tamamen kazanılmıyor ancak ilerleyen dönemde yapılabilecek tedavilere ışık tutuyor.

Meme kanseri teşhisinde radyologlara destek olacak yapay zekâ geliştirildi

İsveç'teki Lund Üniversitesinde yürütülen bir araştırmada, mamogramları meme kanseri teşhisi koymak için tarayan bir yapay zekâ geliştirildi.

BBC'nin haberine göre, yapay zekânın hata oranını test etmek için 40 ila 80 yaş aralığındaki 80 bin kadının mamogramları yapay zekâ ve radyologlar tarafından incelendi.

Geliştirilen yapay zekânın, radyologların meme kanseri teşhisinde yüzde 1,5 hata oranıyla eşdeğer sapma gösterdiğini kaydeden bilim insanları, daha önce aynı amaçla tasarlanan yapay zekâ çalışmalarından daha başarılı sonuçlar elde ettiklerini vurguladı.

Araştırma yazarlarından Dr. Kristina Lang, "Meme kanseri teşhisi için geliştirdiğimiz yapay zekânın yanı sıra bir radyoloğun da onayı gerekiyor. Ancak teşhislerde genellikle iki radyoloğun onayı gerektiği düşünülünce yapay zekâ desteği sağlık sektöründeki iş yükünün hafiflemesine yardımcı olabilir" ifadelerini kullandı.

Lang, geliştirdikleri yapay zekânın yardımıyla meme kanserinde teşhis süresinin azalmasını umduklarını belirtti.

Gelecek sayımızda görüşmek üzere umutla kalın.

14 Ağustos 2023

Yorumlar

Bu yazı için yorum mevcut değil.
Dilerseniz Buradan yeni yorum gönderebilirsiniz.