HAZIRLAYAN: Emine ORTAKAYA
Doğum: 25 Ocak 1882 Kensington, Middlesex, İngiltere
Ölüm: 28 Mart 1941 (59 yaşında) Ouse Nehri, Lewes'in yanında, Sussex, İngiltere, İngiliz feminist, romancı ve eleştirmen, deneme yazarı, yayımcı. Edebî akım; Modernizm
HAYATI
İlk yılları ve çocukluğu
25 Ocak 1882'de Londra'da Adeline Virginia Stephen ismiyle dünyaya geldi. Annesi Julia J. Duckworth yayıncı bir aileden geliyordu; babasıysa Victoria Devri’nin tanınmış yazarlarından ve edebiyat eleştirmeni Sir Leslie Stephen'dı. Henry James, George Eliot gibi yazarların ahbabıydı. Annesi ve babası daha önce başkalarıyla evlenmişler, dul kaldıktan sonra ise bir araya gelmişlerdi. Her ikisinin de ilk eşlerinden çocukları vardı. Sir Leslie Stephen'ın ilk eşi, ünlü romancı William Makepeace Thackeray'nın kızıydı. Thackeray'nın eşi akıl hastası olduğundan, Leslie Stephen'ın bu kadından olan kızı Laura, anneannesi gibi, yirmi yaşında bir akıl hastanesine kapatılmıştı.
Virginia'nın annesi Julia Duckworth ile Leslie Stephen'ın beş çocukları oldu. Yaş sırasıyla Vanessa, Julian, Thoby, Virginia ve Adrian. Woolf, o yıllarda kadınların ikinci planda kalması nedeni ile okula gönderilememiş fakat babasının yardımı ile kendini geliştirmişti. Kız kardeşi Vanessa Bell daha küçük yaşta iken bir ressam olmaya, Virginia Woolf ise bir yazar olmaya karar verir. Kendisini babasının kütüphanesinde geliştiren Virginia Woolf, 1895'te bir gazetede kısa hikâyelerini yayınlatır.
Virginia on üç yaşındayken annesi ağır bir grip geçirerek öldü. Virginia, Erken yaştan itibaren babasına çok bağlıydı. Babası birkaç yıl sonra, 1904’te öldüğünde, kardeşleriyle birlikte Bloomsbury’de bir eve taşındılar. Ressam ablası Vanessa, edebiyat ve sanat eleştirmeni Clive Bell’le evlendi. Taşındıkları ev, Bloomsbury Grubu’nun faaliyet merkezi haline geldi. Bloomsbury grubu içinde birçok ünlü edebiyatçıyı barındıran ve cinsel konulardaki özgürlükçü tavırlarıyla tanınan bir grup entelektüelden oluşuyordu. Grupta bulunan birçok kişi eşcinsel ya da biseksüeldi. İnsanlar onları etik bir grup olarak görüyorlardı. Grupta John Maynard Keynes, E. M. Forster, Roger Fry, Duncan Grant ve Lytton Strachey gibi ünlü kişiler vardı. Virginia, 1905’ten itibaren edebiyat eleştirileri yazmaya başladı. Vanessa ve Violet Dickinson’la birlikte Yunanistan’a gittiğinde, çantasında Homeros’un Odysseia’sını taşıyordu. Woolf, 1909'da bir süreliğine Lytton Strachey ile nişanlanmıştı. 1912’de, Seylon’daki Sri Lanka görevinden yeni dönmüş olan siyasi teorisyen Leonard Woolf’la evlendi. Bloomsbury Grubu’ndakilerin çoğu gibi, Leonard Woolf da vicdani retçiydi ve Birinci Dünya Savaşı’na katılmadı.
1915’te ilk romanı Dışa Yolculuk yayımlandı. 1917’de Leonard’la birlikte Hogarth Press’i kurdular; kendisi ve çevresindekilerce yazılan eserlerin yanı sıra, Joyce’un Ulysses’inin ilk birkaç bölümünü de 1919’da yayımladılar. İkinci romanı ‘Gece ve Gündüz’ aynı yıl yayımlandı. 1922’de yayımlanan üçüncü romanı Jacob’ın Odası’nda, genç yaşta ölen kardeşi Thoby’nin hayatını hikâyeleştirdi. Mrs. Dalloway (1925) ve Deniz Feneri (1927) gibi romanlarıyla özgün üslubunda ustalığa erişti ve İngiliz modernist edebiyatın önde gelen isimlerinden biri haline geldi.
Erken yaştan itibaren faaliyet gösterdiği cinsiyet eşitliği ve medeni haklar meselesine, Cambridge’te verdiği bir dizi dersten derlediği ve feminist yazının köşe taşlarından biri olan Kendine Ait Bir Oda (1929) ile döndü. Bloomsbury Grubu’ndakilerin çoğu gibi Woolf da özgür cinselliğe inanıyordu; yazar Vita Sackville-West’le uzun süreli bir ilişkisi oldu. Vita, 1928 tarihli kurmaca biyografisi Orlando’nun kahramanına ilham kaynağı olmuştur. Merkezinde bulunduğu Bloomsbury Grubu’nun iki savaş arası İngiltere’sinin entelektüel hayatına muazzam bir katkısı olmuştur; E.M. Forster, Lytton Strachey gibi yazarların yanı sıra ablası Vanessa Bell ve Roger Fry gibi ressamlar, filozof G.E. Moore ve ekonomist Maynard Keynes de bu gruba mensuptu. 1930’lardan itibaren Avrupa’da yükselen faşizm, grubun faaliyetlerini sekteye uğrattı. Olgunluk dönemi eseri Dalgalar (1931) altı karakterin çocukluktan yaşlılığa hayatlarını izleyen, manzum öğeler taşıyan bir romandır. Bunu Elizabeth Browning’in köpeğinin biyografisi Flush (1933) ve Yıllar (1937) izledi. Üç Gine’de (1938) faşizme karşı düşüncelerini gizlemeden yazdı. İkinci Dünya Savaşı’nda Londra’ya düşen bombalar evini yok etti. Virginia Woolf ömrü boyunca fiziksel hastalıklar, ağır baş ağrıları, krizler ve bunalımlarla mücadele etti; bu iç hesaplaşmaları eserlerini derinleştirmiş, renklendirmiştir.
Girdiği son bunalımdan ise çıkamadı; Perde Arası romanını yazdığı sıralarda artık kendini yeterince yetenekli hissetmiyor, yeteneğini kaybettiğini düşünüyordu. Her gün savaş korkusu ve yeteneğini kaybetmenin vermiş olduğu stres, dehşet ve korku sonucu ruhsal bunalıma girmiş, 28 Mart 1941’de içinde bulunduğu duruma daha fazla dayanamayıp mantosunun ceplerini çakıl taşlarıyla doldurarak Sussex’teki evlerinin yakınlarında bulunan Ouse nehrine atlayıp intihar etmiştir. Virginia Woolf, geride iki intihar mektubu bıraktı. Birisi kardeşi Vanessa Bell'e, diğeri ise kocası Leonard Woolf'a. Woolf’un ölü bedeni intiharından iki hafta sonra bulundu; Leonard onun küllerini Monk’s House’taki bir karaağacın altına gömdü.
Mektup:
Leonard Woolf'a, 18 Mart 1941
"Sevgilim, yine çıldırmak üzere olduğumu hissediyorum. Yaşadığım o korkunç anlara geri dönemem artık. Ve ben bu kez iyileşemeyeceğim. Sesler duymaya başladım. Odaklanamıyorum. Bu yüzden yapılacak en iyi şey olarak gördüğüm şeyi yapıyorum. Sen bana olabilecek en büyük mutluluğu verdin. Benim için her şey oldun. Bu korkunç hastalık beni bulmadan önce birlikte bizim kadar mutlu olabilecek iki insan daha düşünemezdim. Artık savaşacak gücüm kalmadı. Hayatını mahvettiğimin farkındayım ve ben olmazsam, rahatça çalışabileceğini de biliyorum. Bunu sen de göreceksin. Görüyorsun ya, bunu düzgün yazmayı bile beceremiyorum. Söylemek istediğim şey şu ki, yaşadığım tüm mutluluğu sana borçluyum. Bana karşı daima sabırlı ve çok iyiydin. Demek istediğim, bunları herkes biliyor. Eğer biri beni kurtarabilseydi, o kişi sen olurdun. Artık benim için her şey bitti. Sadece sana bir iyilik yapabilirim. Hayatını daha fazla mahvedemem..."
Virginia Woolf, ardında muazzam bir yaşam enerjisiyle, insaniyetle, ince bir gözlem ve mizah duygusuyla yüklediği eserler bırakmıştır.
Yazarlığı
Özellikle, Viktorya tarzı yaşamaya karşı olan Virginia Woolf, yazılarında da bundan bahseder.
Bir profesyonel olarak 1905'lerde yazmaya başlayan Virginia Woolf'un ilk kitabı olan The Voyage Out (Dışa Yolculuk) 1915'te yayınlanmıştır. Bu kitabın yazımı çok uzun sürmüş, bir yıl içinde üç kez tekrar yazılmıştır.
Gece ve Gündüz, Virginia Woolf'un ikinci romanıdır. Woolf'un "bilinç akışı" tekniğini kullandığı daha sonraki modern deneysel romanlarından farklı olarak klasik gerçekçi üslûpla kaleme aldığı bu eser, olay örgüsü, gerçek mekân tasvirleri ve titizlikle betimlenmiş karakterleri, dönemin atmosferini yansıtan özellikleriyle dikkat çekiyor.
1920'de yayımlanan roman, daha sonraki eserlerinin habercisi olarak, nesnel gerçekliğin ve tarihselliğin insan bilincindeki yansımalarını birbirinden oldukça farklı karakterlerde ustalıkla canlandırıyor.
Roman, I. Dünya Savaşı öncesi Londra'sında geçer. Woolf, dönemin entelijansiyasını, fikir ve ruh dünyasını mizahî ancak sıcak, insanî bir dille anlatır. Kadın hakları, sınıfsal farklılık, aşk, evlilik ve özgürlük gibi meseleleri, karakterlerinin yaşamları, mücadeleleri, umutları, acıları ekseninde tartışıyor. Gece ve Gündüz, Katharine, Mary ve Ralph'in hakikat arayışlarında tanık olduğumuz modern insanın yazgısı, bir başkasını anlama çabası üzerine duygulu ve derin bir metin.
Woolf, 1931’de yayımladığı Dalgalar’ı yazarken ise, bu kitapla o güne değin hiçbir başka romancının göze alamayacağı değişik şeyleri yapmak istediğini, bu romanın o güne değin yazılan hiçbir başka romana benzemeyeceğini biliyordu. (...) Çünkü Dalgalar, ‘hem düzyazıyla kaleme alınacak, hem de şiir olacaktı; hem roman olacaktı, hem de tiyatro oyunu.
Virginia Woolf, Dalgalar’da dış dünyayı yok eder. Üç erkek ve üç kadının çocukluklarından, yaşlılık dönemlerine kadar tüm hayatlarının anlatıldığı kitapta dış dünya nesnel olarak değil, ancak kişilerin iç dünyalarına yansıdığı kadarıyla verilir. “Bir olay örgüsüne uyarak değil, bir ritme uyarak” yazılan kitap, “şiir olmayan herhangi bir şey edebiyata neden girsin ki” diyen Woolf tarafından iki yıl içinde üç kez yazılır ve dalgaların sesine uydurularak, şiir gibi yüksek sesle okunarak düzeltilir... Gerçekçi roman geleneğinden tam bir kopuşu temsil eden Dalgalar, bilinç akışı tekniğiyle yazılan romanların en önemlilerinden biridir." (İletişim Yayınlarından çıkan baskısının arka kapak yazısından)
Mrs. Dalloway'se ünlü yazarın adıyla anılacak ‘bilinç akışı’ tekniğinin en başarılı örneklerinden biridir.
Eşcinsel olan Virginia Woolf'un eserlerinde eşcinsel yakınlıklarına bol bol rastlanır. Yazarın öteki romanlarına benzemeyen, tümüyle özgün bir düşünce ürünü olan Orlando isimli romanı bir aşk mektubuyla beraber o dönemdeki sevgilisi Vita Sackville-West'e adanmıştır.
1929 tarihli "Kendine Ait Bir Oda" feminist hareketin klasik bir kitabı olarak kabul edilir. Kadın hareketinin elden düşürmediği önemli kitaplardan biri olan bu kitap, Virginia Woolf’un belki de en kolay okunan kitabıdır. Çünkü konu çok somuttur: “Kadın ve Edebiyat.”
Erkeklerin kadınlara bıkıp usanmadan tekrarladıkları ‘ezeli’ ve de ‘ezici’ bir soru vardır: “Bizler kadar düşünme yeteneğiniz olduğunu ileri sürüyorsunuz. Madem öyle, neden Shakespeare gibi bir deha çıkaramadınız?” İşte Virginia Woolf bu ‘yakıcı’ soruya, tarihsel ilişkilerin kökenine inip kütüphane raflarında şöyle bir gezindikten ve de kısa bir kadın edebiyatı tarihçesi çıkardıktan sonra esaslı bir yanıt getiriyor. Ve şöyle sesleniyor kadınlara: “Para kazanın, kendinize ait ayrı bir oda ve boş zaman yaratın. Ve yazın, erkekler ne der diye düşünmeden yazın!..”
Aslında Woolf, erkeklerin bu sorularına; tarihte birçok alanda öne çıkmayı hak etmiş kadınların bu erkekler tarafından başlarının ne denli ezildiğini, onlara nasıl engel olmak için erkeklerin canhıraş uğraştıklarını ve buna rağmen hayatları pahasına bazı kadınların gene de öne çıkmayı başardıklarını söylemeyi unutmuş olmalı. Gerçi; ne fark eder sağır kulaklar duymuyorsa…
Virginia Woolf tarafından kaleme alınan ‘Flush'ta bir köpeğin bakış açısı fark edilir:
Güçlü kuvvetli, enerji dolu, yaşama sevinci içinde genç Robert Browning bir bomba gibi patlamıştı Elizabeth Barrett’in sessiz hasta odasında. İngiliz edebiyatının en ünlü aşk öyküsüdür onların aşkı. Tiyatro oyunları yazılmış, filmler yapılmıştır bu konuda. Nasıl mektuplaştıkları, Robert Browning’in Wimpole Sokağı’ndaki bir evde divanda yatan Elizabeth’i nasıl görmeye geldiğini, bu ziyaretten sonra üç ay içinde Elizabeth’in mucize kabilinden nasıl yürümeye başladığını, gizlice evlenip Floransa’ya kaçtıklarını herkes bilir. Hatta Virginia Woolf’un The Common Reader’da dediği gibi, İngiliz şiirinin en önemli adları arasında olan bu iki şairden tek dize okumamış olanlar bile! Virginia Woolf’un Flush’ı bu konuda son derece sevimli bir kitaptır. Elizabeth Barrett Browning’in çok sevdiği İtalya’ya kaçarken beraberinde götürdüğü köpeğin yaşamöyküsünü anlatan ‘Flush’da bu aşk öyküsünü bir de o köpeğin açısından görürüz.
Kitaplarının kapaklarında kardeşi Vanessa Bell'in resimleri bulunmaktadır.
Yazar, modernist hareketin en önemli kişilerinden biri olarak tarihe geçmiştir ve roman türünün gelişimine büyük katkıda bulunmuştur.
Kitapları elliden fazla dile çevrilen Virginia Woolf'un bu eserlerinden bir kısmı, Jorge Louis Borges ve Marguerite Yourcenar gibi tanınmış yazarlarca çevrilmiştir.
Eserleri
• Dışa Yolculuk (1915)
• Gece ve Gündüz (roman) (1919)
• Jacob'un Odası (1922)
• Mrs Dalloway (1925)
Deniz Feneri (roman) (1927)
• Orlando: Bir Yaşamöyküsü (1928)
• Dalgalar (roman) (1931)
• Yıllar (1937)
• Kendine Ait Bir Oda (1929)
• Londra Manzaraları (1931)
• Flush, Bir Köpeğin Romanı (1933)
• Üç Gine (1938)
• Perde Arası (1941)
• Virginia Woolf'un Günlükleri
• Pazartesi ya da Salı (1921)
Kaynakça
İletişim Yayınları: iletişim.com
https://tr.wikipedia.org/wiki/Virginia_Woolf
20 Aralık 2024
Doğum: 25 Ocak 1882 Kensington, Middlesex, İngiltere
Ölüm: 28 Mart 1941 (59 yaşında) Ouse Nehri, Lewes'in yanında, Sussex, İngiltere, İngiliz feminist, romancı ve eleştirmen, deneme yazarı, yayımcı. Edebî akım; Modernizm
HAYATI
İlk yılları ve çocukluğu
25 Ocak 1882'de Londra'da Adeline Virginia Stephen ismiyle dünyaya geldi. Annesi Julia J. Duckworth yayıncı bir aileden geliyordu; babasıysa Victoria Devri’nin tanınmış yazarlarından ve edebiyat eleştirmeni Sir Leslie Stephen'dı. Henry James, George Eliot gibi yazarların ahbabıydı. Annesi ve babası daha önce başkalarıyla evlenmişler, dul kaldıktan sonra ise bir araya gelmişlerdi. Her ikisinin de ilk eşlerinden çocukları vardı. Sir Leslie Stephen'ın ilk eşi, ünlü romancı William Makepeace Thackeray'nın kızıydı. Thackeray'nın eşi akıl hastası olduğundan, Leslie Stephen'ın bu kadından olan kızı Laura, anneannesi gibi, yirmi yaşında bir akıl hastanesine kapatılmıştı.
Virginia'nın annesi Julia Duckworth ile Leslie Stephen'ın beş çocukları oldu. Yaş sırasıyla Vanessa, Julian, Thoby, Virginia ve Adrian. Woolf, o yıllarda kadınların ikinci planda kalması nedeni ile okula gönderilememiş fakat babasının yardımı ile kendini geliştirmişti. Kız kardeşi Vanessa Bell daha küçük yaşta iken bir ressam olmaya, Virginia Woolf ise bir yazar olmaya karar verir. Kendisini babasının kütüphanesinde geliştiren Virginia Woolf, 1895'te bir gazetede kısa hikâyelerini yayınlatır.
Virginia on üç yaşındayken annesi ağır bir grip geçirerek öldü. Virginia, Erken yaştan itibaren babasına çok bağlıydı. Babası birkaç yıl sonra, 1904’te öldüğünde, kardeşleriyle birlikte Bloomsbury’de bir eve taşındılar. Ressam ablası Vanessa, edebiyat ve sanat eleştirmeni Clive Bell’le evlendi. Taşındıkları ev, Bloomsbury Grubu’nun faaliyet merkezi haline geldi. Bloomsbury grubu içinde birçok ünlü edebiyatçıyı barındıran ve cinsel konulardaki özgürlükçü tavırlarıyla tanınan bir grup entelektüelden oluşuyordu. Grupta bulunan birçok kişi eşcinsel ya da biseksüeldi. İnsanlar onları etik bir grup olarak görüyorlardı. Grupta John Maynard Keynes, E. M. Forster, Roger Fry, Duncan Grant ve Lytton Strachey gibi ünlü kişiler vardı. Virginia, 1905’ten itibaren edebiyat eleştirileri yazmaya başladı. Vanessa ve Violet Dickinson’la birlikte Yunanistan’a gittiğinde, çantasında Homeros’un Odysseia’sını taşıyordu. Woolf, 1909'da bir süreliğine Lytton Strachey ile nişanlanmıştı. 1912’de, Seylon’daki Sri Lanka görevinden yeni dönmüş olan siyasi teorisyen Leonard Woolf’la evlendi. Bloomsbury Grubu’ndakilerin çoğu gibi, Leonard Woolf da vicdani retçiydi ve Birinci Dünya Savaşı’na katılmadı.
1915’te ilk romanı Dışa Yolculuk yayımlandı. 1917’de Leonard’la birlikte Hogarth Press’i kurdular; kendisi ve çevresindekilerce yazılan eserlerin yanı sıra, Joyce’un Ulysses’inin ilk birkaç bölümünü de 1919’da yayımladılar. İkinci romanı ‘Gece ve Gündüz’ aynı yıl yayımlandı. 1922’de yayımlanan üçüncü romanı Jacob’ın Odası’nda, genç yaşta ölen kardeşi Thoby’nin hayatını hikâyeleştirdi. Mrs. Dalloway (1925) ve Deniz Feneri (1927) gibi romanlarıyla özgün üslubunda ustalığa erişti ve İngiliz modernist edebiyatın önde gelen isimlerinden biri haline geldi.
Erken yaştan itibaren faaliyet gösterdiği cinsiyet eşitliği ve medeni haklar meselesine, Cambridge’te verdiği bir dizi dersten derlediği ve feminist yazının köşe taşlarından biri olan Kendine Ait Bir Oda (1929) ile döndü. Bloomsbury Grubu’ndakilerin çoğu gibi Woolf da özgür cinselliğe inanıyordu; yazar Vita Sackville-West’le uzun süreli bir ilişkisi oldu. Vita, 1928 tarihli kurmaca biyografisi Orlando’nun kahramanına ilham kaynağı olmuştur. Merkezinde bulunduğu Bloomsbury Grubu’nun iki savaş arası İngiltere’sinin entelektüel hayatına muazzam bir katkısı olmuştur; E.M. Forster, Lytton Strachey gibi yazarların yanı sıra ablası Vanessa Bell ve Roger Fry gibi ressamlar, filozof G.E. Moore ve ekonomist Maynard Keynes de bu gruba mensuptu. 1930’lardan itibaren Avrupa’da yükselen faşizm, grubun faaliyetlerini sekteye uğrattı. Olgunluk dönemi eseri Dalgalar (1931) altı karakterin çocukluktan yaşlılığa hayatlarını izleyen, manzum öğeler taşıyan bir romandır. Bunu Elizabeth Browning’in köpeğinin biyografisi Flush (1933) ve Yıllar (1937) izledi. Üç Gine’de (1938) faşizme karşı düşüncelerini gizlemeden yazdı. İkinci Dünya Savaşı’nda Londra’ya düşen bombalar evini yok etti. Virginia Woolf ömrü boyunca fiziksel hastalıklar, ağır baş ağrıları, krizler ve bunalımlarla mücadele etti; bu iç hesaplaşmaları eserlerini derinleştirmiş, renklendirmiştir.
Girdiği son bunalımdan ise çıkamadı; Perde Arası romanını yazdığı sıralarda artık kendini yeterince yetenekli hissetmiyor, yeteneğini kaybettiğini düşünüyordu. Her gün savaş korkusu ve yeteneğini kaybetmenin vermiş olduğu stres, dehşet ve korku sonucu ruhsal bunalıma girmiş, 28 Mart 1941’de içinde bulunduğu duruma daha fazla dayanamayıp mantosunun ceplerini çakıl taşlarıyla doldurarak Sussex’teki evlerinin yakınlarında bulunan Ouse nehrine atlayıp intihar etmiştir. Virginia Woolf, geride iki intihar mektubu bıraktı. Birisi kardeşi Vanessa Bell'e, diğeri ise kocası Leonard Woolf'a. Woolf’un ölü bedeni intiharından iki hafta sonra bulundu; Leonard onun küllerini Monk’s House’taki bir karaağacın altına gömdü.
Mektup:
Leonard Woolf'a, 18 Mart 1941
"Sevgilim, yine çıldırmak üzere olduğumu hissediyorum. Yaşadığım o korkunç anlara geri dönemem artık. Ve ben bu kez iyileşemeyeceğim. Sesler duymaya başladım. Odaklanamıyorum. Bu yüzden yapılacak en iyi şey olarak gördüğüm şeyi yapıyorum. Sen bana olabilecek en büyük mutluluğu verdin. Benim için her şey oldun. Bu korkunç hastalık beni bulmadan önce birlikte bizim kadar mutlu olabilecek iki insan daha düşünemezdim. Artık savaşacak gücüm kalmadı. Hayatını mahvettiğimin farkındayım ve ben olmazsam, rahatça çalışabileceğini de biliyorum. Bunu sen de göreceksin. Görüyorsun ya, bunu düzgün yazmayı bile beceremiyorum. Söylemek istediğim şey şu ki, yaşadığım tüm mutluluğu sana borçluyum. Bana karşı daima sabırlı ve çok iyiydin. Demek istediğim, bunları herkes biliyor. Eğer biri beni kurtarabilseydi, o kişi sen olurdun. Artık benim için her şey bitti. Sadece sana bir iyilik yapabilirim. Hayatını daha fazla mahvedemem..."
Virginia Woolf, ardında muazzam bir yaşam enerjisiyle, insaniyetle, ince bir gözlem ve mizah duygusuyla yüklediği eserler bırakmıştır.
Yazarlığı
Özellikle, Viktorya tarzı yaşamaya karşı olan Virginia Woolf, yazılarında da bundan bahseder.
Bir profesyonel olarak 1905'lerde yazmaya başlayan Virginia Woolf'un ilk kitabı olan The Voyage Out (Dışa Yolculuk) 1915'te yayınlanmıştır. Bu kitabın yazımı çok uzun sürmüş, bir yıl içinde üç kez tekrar yazılmıştır.
Gece ve Gündüz, Virginia Woolf'un ikinci romanıdır. Woolf'un "bilinç akışı" tekniğini kullandığı daha sonraki modern deneysel romanlarından farklı olarak klasik gerçekçi üslûpla kaleme aldığı bu eser, olay örgüsü, gerçek mekân tasvirleri ve titizlikle betimlenmiş karakterleri, dönemin atmosferini yansıtan özellikleriyle dikkat çekiyor.
1920'de yayımlanan roman, daha sonraki eserlerinin habercisi olarak, nesnel gerçekliğin ve tarihselliğin insan bilincindeki yansımalarını birbirinden oldukça farklı karakterlerde ustalıkla canlandırıyor.
Roman, I. Dünya Savaşı öncesi Londra'sında geçer. Woolf, dönemin entelijansiyasını, fikir ve ruh dünyasını mizahî ancak sıcak, insanî bir dille anlatır. Kadın hakları, sınıfsal farklılık, aşk, evlilik ve özgürlük gibi meseleleri, karakterlerinin yaşamları, mücadeleleri, umutları, acıları ekseninde tartışıyor. Gece ve Gündüz, Katharine, Mary ve Ralph'in hakikat arayışlarında tanık olduğumuz modern insanın yazgısı, bir başkasını anlama çabası üzerine duygulu ve derin bir metin.
Woolf, 1931’de yayımladığı Dalgalar’ı yazarken ise, bu kitapla o güne değin hiçbir başka romancının göze alamayacağı değişik şeyleri yapmak istediğini, bu romanın o güne değin yazılan hiçbir başka romana benzemeyeceğini biliyordu. (...) Çünkü Dalgalar, ‘hem düzyazıyla kaleme alınacak, hem de şiir olacaktı; hem roman olacaktı, hem de tiyatro oyunu.
Virginia Woolf, Dalgalar’da dış dünyayı yok eder. Üç erkek ve üç kadının çocukluklarından, yaşlılık dönemlerine kadar tüm hayatlarının anlatıldığı kitapta dış dünya nesnel olarak değil, ancak kişilerin iç dünyalarına yansıdığı kadarıyla verilir. “Bir olay örgüsüne uyarak değil, bir ritme uyarak” yazılan kitap, “şiir olmayan herhangi bir şey edebiyata neden girsin ki” diyen Woolf tarafından iki yıl içinde üç kez yazılır ve dalgaların sesine uydurularak, şiir gibi yüksek sesle okunarak düzeltilir... Gerçekçi roman geleneğinden tam bir kopuşu temsil eden Dalgalar, bilinç akışı tekniğiyle yazılan romanların en önemlilerinden biridir." (İletişim Yayınlarından çıkan baskısının arka kapak yazısından)
Mrs. Dalloway'se ünlü yazarın adıyla anılacak ‘bilinç akışı’ tekniğinin en başarılı örneklerinden biridir.
Eşcinsel olan Virginia Woolf'un eserlerinde eşcinsel yakınlıklarına bol bol rastlanır. Yazarın öteki romanlarına benzemeyen, tümüyle özgün bir düşünce ürünü olan Orlando isimli romanı bir aşk mektubuyla beraber o dönemdeki sevgilisi Vita Sackville-West'e adanmıştır.
1929 tarihli "Kendine Ait Bir Oda" feminist hareketin klasik bir kitabı olarak kabul edilir. Kadın hareketinin elden düşürmediği önemli kitaplardan biri olan bu kitap, Virginia Woolf’un belki de en kolay okunan kitabıdır. Çünkü konu çok somuttur: “Kadın ve Edebiyat.”
Erkeklerin kadınlara bıkıp usanmadan tekrarladıkları ‘ezeli’ ve de ‘ezici’ bir soru vardır: “Bizler kadar düşünme yeteneğiniz olduğunu ileri sürüyorsunuz. Madem öyle, neden Shakespeare gibi bir deha çıkaramadınız?” İşte Virginia Woolf bu ‘yakıcı’ soruya, tarihsel ilişkilerin kökenine inip kütüphane raflarında şöyle bir gezindikten ve de kısa bir kadın edebiyatı tarihçesi çıkardıktan sonra esaslı bir yanıt getiriyor. Ve şöyle sesleniyor kadınlara: “Para kazanın, kendinize ait ayrı bir oda ve boş zaman yaratın. Ve yazın, erkekler ne der diye düşünmeden yazın!..”
Aslında Woolf, erkeklerin bu sorularına; tarihte birçok alanda öne çıkmayı hak etmiş kadınların bu erkekler tarafından başlarının ne denli ezildiğini, onlara nasıl engel olmak için erkeklerin canhıraş uğraştıklarını ve buna rağmen hayatları pahasına bazı kadınların gene de öne çıkmayı başardıklarını söylemeyi unutmuş olmalı. Gerçi; ne fark eder sağır kulaklar duymuyorsa…
Virginia Woolf tarafından kaleme alınan ‘Flush'ta bir köpeğin bakış açısı fark edilir:
Güçlü kuvvetli, enerji dolu, yaşama sevinci içinde genç Robert Browning bir bomba gibi patlamıştı Elizabeth Barrett’in sessiz hasta odasında. İngiliz edebiyatının en ünlü aşk öyküsüdür onların aşkı. Tiyatro oyunları yazılmış, filmler yapılmıştır bu konuda. Nasıl mektuplaştıkları, Robert Browning’in Wimpole Sokağı’ndaki bir evde divanda yatan Elizabeth’i nasıl görmeye geldiğini, bu ziyaretten sonra üç ay içinde Elizabeth’in mucize kabilinden nasıl yürümeye başladığını, gizlice evlenip Floransa’ya kaçtıklarını herkes bilir. Hatta Virginia Woolf’un The Common Reader’da dediği gibi, İngiliz şiirinin en önemli adları arasında olan bu iki şairden tek dize okumamış olanlar bile! Virginia Woolf’un Flush’ı bu konuda son derece sevimli bir kitaptır. Elizabeth Barrett Browning’in çok sevdiği İtalya’ya kaçarken beraberinde götürdüğü köpeğin yaşamöyküsünü anlatan ‘Flush’da bu aşk öyküsünü bir de o köpeğin açısından görürüz.
Kitaplarının kapaklarında kardeşi Vanessa Bell'in resimleri bulunmaktadır.
Yazar, modernist hareketin en önemli kişilerinden biri olarak tarihe geçmiştir ve roman türünün gelişimine büyük katkıda bulunmuştur.
Kitapları elliden fazla dile çevrilen Virginia Woolf'un bu eserlerinden bir kısmı, Jorge Louis Borges ve Marguerite Yourcenar gibi tanınmış yazarlarca çevrilmiştir.
Eserleri
• Dışa Yolculuk (1915)
• Gece ve Gündüz (roman) (1919)
• Jacob'un Odası (1922)
• Mrs Dalloway (1925)
Deniz Feneri (roman) (1927)
• Orlando: Bir Yaşamöyküsü (1928)
• Dalgalar (roman) (1931)
• Yıllar (1937)
• Kendine Ait Bir Oda (1929)
• Londra Manzaraları (1931)
• Flush, Bir Köpeğin Romanı (1933)
• Üç Gine (1938)
• Perde Arası (1941)
• Virginia Woolf'un Günlükleri
• Pazartesi ya da Salı (1921)
Kaynakça
İletişim Yayınları: iletişim.com
https://tr.wikipedia.org/wiki/Virginia_Woolf
20 Aralık 2024
Yorumlar
Bu yazı için yorum mevcut değil.
Dilerseniz Buradan yeni yorum gönderebilirsiniz.